OpenAI, kompania e famshme e inteligjencës artificiale, ka përjetuar ditë tensioni dhe konflikti të brendshëm pas shkarkimit të bashkëthemeluesit të saj Sam Altman. Pas një negociate të gjatë, Altman u rikthye në detyrë, por roli dhe vizioni i tij janë ende në pikëpyetje. Çfarë do të thotë kjo për të ardhmen e OpenAI dhe misionin e tij?
Struktura origjinale e OpenAI dhe problemet e saj
OpenAI filloi si një organizatë jofitimprurëse, me qëllimin e krijimit të inteligjencës artificiale të përgjithshme që do të përfitonte të gjithë njerëzimin. Bashkëthemeluesit e kompanisë, duke përfshirë Altman, krijuan një strukturë të veçantë, në të cilën një pjesë fitimprurëse kontrollohej nga një pjesë jofitimprurëse, me një bord drejtorësh që kishte fuqinë për të vendosur aktivitetet, investimet dhe menaxhimin e përgjithshëm të kompania.
Bordi i drejtorëve përbëhej nga gjashtë persona: Altman, shkencëtari kryesor Ilya Sutskever, presidenti Greg Brockman, sipërmarrësja e teknologjisë Tasha McCauley, CEO i Quora, Adam D’Angelo dhe Helen Toner, drejtore e Qendrës për Sigurinë dhe Teknologjitë në zhvillim të Georgetown. Bordi i drejtorëve ishte i detyruar nga një statut shumë i shkurtër (500 fjalë) që i kërkonte të merrte vendime për të siguruar që AI të përfitojë mbarë njerëzimin, pa specifikuar se si ta bëjë këtë. Në statut nuk përmendej “fitimi” apo “të ardhurat”; Toner dyshohet se i tha ekipit ekzekutiv të Altman se dështimi i OpenAI “do të ishte në të vërtetë në përputhje me misionin [e jofitimprurëse]”.
Kjo strukturë funksionoi për disa vite, por filloi të shfaqte të çarat e saj kur OpenAI solli investitorë dhe partnerë të fuqishëm, të cilët kishin interesa dhe pritshmëri të ndryshme.
Kriza dhe rikthimi i Altman
Kriza e OpenAI shpërtheu të premten e kaluar, kur bordi i drejtorëve shkarkoi Altman, duke e akuzuar atë se “nuk ishte gjithmonë i sinqertë” me anëtarët e bordit dhe se i jepte përparësi rritjes mbi misionin. Për shembull, Altman dyshohet se e kritikoi Toner-in për një punim të bashkëautorit të saj, i cili theksonte qasjen e OpenAI ndaj sigurisë, duke u përpjekur ta largonte atë nga bordi. Për më tepër, Altman dyshohet se “tërboi” Sutskever duke përshpejtuar lëshimin e veçorive të bazuara në AI në konferencën e parë të zhvilluesve të OpenAI.
Altman nuk u dorëzua dhe filloi një betejë ligjore dhe mediatike për të rimarrë kontrollin e OpenAI. Ai bëri thirrje për zëvendësimin e bordit të drejtorëve, ndryshimin e strukturës së OpenAI dhe heqjen e kufirit në fitimet e investitorëve. Ai mori mbështetje nga Brockman, i cili dha dorëheqjen në shenjë proteste, dhe mbështetës të tjerë me ndikim, si CEO i Salesforce, Marc Benioff.
Pas disa ditë negociatash, u arrit një zgjidhje e përkohshme. Altman është kthyer në krye, por do të përballet me një hetim të plotë për çështjet që çuan në largimin e tij. OpenAI ka një bord të ri drejtorësh kalimtar, i cili përmbush një nga kërkesat e Altman. OpenAI do të ruajë strukturën e saj, me një kufi në fitimet e investitorëve dhe me bordin e drejtorëve të lirë për të marrë vendime që nuk janë të orientuara nga të ardhurat.
Benioff shkroi në X se “djemtë e mirë” fituan. Por ndoshta është shumë herët për të thënë.
Sfidat e ardhshme
Altman “fitoi”, duke mundur një bord drejtorësh që e kishin akuzuar atë se “nuk ishte gjithmonë i sinqertë” me anëtarët e bordit dhe, sipas disa raporteve, se e kishte vënë rritjen përpara misionit. Por a është i justifikuar rikthimi i tij? Bordi i ri i drejtorëve të OpenAI është më pak i larmishëm (d.m.th., të gjithë të bardhë dhe meshkuj), dhe qëllimet filantropike të kompanisë mund të rrezikohen nga interesat më kapitaliste.
Kjo nuk do të thotë se OpenAI i vjetër ishte i përsosur. Ndoshta struktura e saj ishte shumë idealiste dhe e paqartë dhe nuk ishte në gjendje të përballonte sfidat dhe presionet e një industrie konkurruese dhe me zhvillim të shpejtë. Ndoshta bordi i drejtorëve e kishte humbur vizionin origjinal të OpenAI dhe e kishte lejuar veten të ndikohej nga faktorë të jashtëm.
E ardhmja e OpenAI dhe misioni i tij do të varet nga mënyra se si bordi i ri i drejtorëve dhe ekipi ekzekutiv balancojnë rritjen dhe ndikimin, inovacionin dhe sigurinë, fitimin dhe përfitimin. Nuk do të jetë e lehtë, por do të jetë thelbësore për fatin e inteligjencës artificiale dhe njerëzimit.
Bordi i ri i drejtorëve të OpenAI ngjall kritika
Aktualisht, bordi i drejtorëve të OpenAI përbëhet nga katër anëtarë: Bret Taylor, ish-bashkë-CEO i Salesforce dhe themelues i disa startup-eve; Larry Summers, ekonomist dhe ish-president i Harvardit; Charles D’Angelo, bashkëthemelues i OpenAI dhe anëtar i vetëm i mbetur i bordit origjinal; dhe Greg Brockman, CTO i OpenAI.
Bordi pritet të përfaqësojë një shumëllojshmëri perspektivash dhe ekspertize, por disa ekspertë të AI janë të pakënaqur me zgjedhjen. Arsyeja kryesore është mungesa e diversitetit: bordi përbëhet vetëm nga burra të bardhë, në kundërshtim me rregullat evropiane që vendosin një kuotë gjinore prej 40% në bordet e drejtorëve. Për më tepër, disa anëtarë të bordit kanë ndezur polemika në të kaluarën, si Summers, i cili u akuzua për komente seksiste për gratë.
Sfidat etike dhe sociale të inteligjencës artificiale
Zhvillimi i inteligjencës artificiale ofron shumë mundësi, por gjithashtu sjell rreziqe dhe sfida, si nga pikëpamja teknike, ashtu edhe nga ajo sociale. Në fakt, mund të ketë ndikime negative në jetesën, privatësinë, sigurinë, drejtësinë dhe barazinë e njerëzve.
Për të adresuar këto sfida, kompanitë e AI duhet të adoptojnë një qasje të përgjegjshme dhe gjithëpërfshirëse, duke përfshirë ekspertë nga disiplina dhe prejardhje të ndryshme. Një bord i ndryshëm drejtorësh mund të ndihmojë në sigurimin e një vizioni më të gjerë dhe një ndjeshmëri më të madhe ndaj çështjeve etike dhe sociale.
Mundësitë për përmirësimin e OpenAI
OpenAI tha se bordi i saj i drejtorëve është ende i paplotë dhe se gjashtë pozita të tjera pritet të plotësohen. Kjo është një mundësi për kompaninë që të demonstrojë përkushtimin e saj ndaj diversitetit dhe përfshirjes duke rekrutuar anëtarë të bordit që kanë një kuptim të thellë të përdorimit të përgjegjshëm të AI në shoqërinë njerëzore. Ndër kandidatët e mundshëm, ka etikë me famë botërore, si Timnit Gebru ose Margaret Mitchell, të cilët kanë punuar në tema të tilla si paragjykimi, transparenca dhe përgjegjësia e inteligjencës artificiale.
OpenAI ka mundësinë të jetë një lider jo vetëm në inovacionin teknologjik, por edhe në promovimin e AI të drejtë, të sigurt dhe vërtet të dobishme për të gjithë. Për ta bërë këtë, megjithatë, ajo duhet të dëgjojë zërat e atyre me përvoja dhe perspektiva të ndryshme dhe të pasqyrojë këtë diversitet në bordin e saj të drejtorëve.
Discussion about this post