Një ekip studiuesish nga Autoriteti i Energjisë Atomike të Mbretërisë së Bashkuar (UKAEA) dhe Universiteti i Bristolit kanë njoftuar një zbulim të madh të energjisë: baterinë e parë në botë me karbon-14.
Bateria në fjalë ka potencialin për të fuqizuar pajisjet për mijëra vjet, duke e bërë atë veçanërisht të përshtatshme për aplikime mjekësore, si implantet e syve, aparatet e dëgjimit dhe stimuluesit e ritmit.
Sarah Clark, drejtore e ciklit të karburantit të tritiumit në UKAEA, e përshkroi këtë teknologji si një “mënyrë të sigurt dhe të qëndrueshme” për të siguruar energji të vazhdueshme. Bateria përdor një diamant artificial për të mbyllur sasi të vogla karboni-14, një izotop radioaktiv me një gjysmë jetëgjatësi prej rreth 5700 vjetësh. Kjo do të thotë se bateria do të ruajë gjysmën e energjisë së saj edhe pas mijëvjeçarëve.
Si funksionon bateria e karbonit-14
Bateria përdor zbërthimin radioaktiv të karbonit-14, i cili lëshon elektrone përmes një procesi të njohur si efekti betavoltaik. Ndryshe nga bateritë tradicionale që mbështeten në reaksionet kimike, kjo teknologji kap elektronet me lëvizje të shpejtë brenda strukturës së diamantit, ngjashëm me mënyrën se si panelet diellore konvertojnë dritën në energji elektrike.
Dimensionet e prototipeve aktuale janë të vogla, me përmasa 10 mm x 10 mm dhe me trashësi deri në 0.5 mm. Si materiali më i fortë i njohur për njeriun, diamanti siguron që rrezatimi i emetuar nga karboni-14 nuk mund të largohet, duke e bërë baterinë të sigurt për përdorim njerëzor dhe mjedisor.
Përveç pajisjeve mjekësore, bateritë diamanti mund të përdoren në mjedise ekstreme ku zëvendësimi i baterive konvencionale është jopraktik, si në hapësirë ose në situata emergjente.
Profesor Tom Scott nga Universiteti i Bristolit tha: “Teknologjia jonë e mikrofuqisë mund të mbështesë një gamë të gjerë aplikimesh të rëndësishme, nga teknologjitë hapësinore te pajisjet e sigurisë”.
Për më tepër, prodhimi i këtyre baterive paraqet edhe një zgjidhje për asgjësimin e mbetjeve bërthamore. Karboni-14 gjenerohet në blloqe grafiti në disa termocentrale me ndarje bërthamore. Duke nxjerrë karbon-14 nga këto materiale, reduktohet radioaktiviteti i tyre dhe thjeshtohet ruajtja e sigurt e mbetjeve.
Neil Fox nga Shkolla e Kimisë e Universitetit të Bristolit theksoi se megjithëse karboni-14 mund të jetë i rrezikshëm nëse gëlltitet ose preket drejtpërdrejt, izolimi i tij brenda diamantit siguron që nuk ka rrezik për njerëzit. Bateritë e diamantit jo vetëm që ofrojnë një burim energjie afatgjatë, por gjithashtu ndihmojnë në reduktimin e ndikimit mjedisor që lidhet me prodhimin dhe asgjësimin e baterive tradicionale.
Discussion about this post